Velsen ondersteunt inwoners bij participatie op het gebied van opgroeien, wonen, werken en leven.

Velsen ondersteunt inwoners bij participatie op het gebied van opgroeien, wonen, werken en leven.

Gemeentelijke activeringstrajecten

In 2022 deden we een aanbesteding voor activeringstrajecten. We sloten contracten af met 3 partijen. Deze partijen voeren vanaf 2023 zowel de individuele als groepstrajecten voor activering uit. Deze activeringstrajecten zijn voor mensen met een bijstandsuitkering die door omstandigheden heel moeilijk werk kunnen vinden. Zij zijn (nog) niet klaar om begeleid te worden door onze re-integratiepartner IJmond Werkt!. Met de activeringstrajecten bieden we maatwerk voor inwoners met een bijstandsuitkering op trede 1 en 2 van de participatieladder.

Weer aan het werk na de coronacrisis

De crisisdienstverlening organiseerden we in onze arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond grotendeels regionaal, bijvoorbeeld voor de aanpak jeugdwerkloosheid en het regionaal mobiliteitsteam (RMT). Het RMT richtte zich in 2022 op een bredere doelgroep dan alleen de mensen die door de coronacrisis werkloos werden. Ook de positie van mensen op de arbeidsmarkt werd door scholing en praktijkleertrajecten versterkt.

Beschermd wonen

Vanaf 2024 verschuiven de taken en het budget voor beschermd wonen voor bepaalde groepen mensen. Het verschuift van centrumgemeente Haarlem naar de omliggende gemeenten. In 2022 bereidde Velsen zich hier verder op voor. Samen met de gemeenten in de IJmond, Zuid-Kennemerland en Haarlemmermeer maakten we praktische en financiële afspraken over:

• De uitvoering van Beschermd Wonen.
• De nieuwe aanbesteding voor Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang .
• De inrichting van de lokale toegang.

De resultaten zijn een regionaal kader Opvang, Wonen en Herstel 2022 tot en met 2027, het oprichten van het Gemeenschappelijk Orgaan Beschermd Wonen en de ontwerpbegroting voor het Gemeenschappelijk Orgaan.

Inburgering

Op 1 januari 2022 trad de Wet inburgering 2021 in werking. De verantwoordelijkheid voor de begeleiding en ondersteuning van mensen die moeten inburgeren ligt met deze wet bij de gemeenten. Afgelopen jaar hadden we instroom van zowel statushouders die onder het oude als het nieuwe stelsel moesten inburgeren. De groep statushouders die nog onder het oude stelsel moeten inburgeren, ondersteunen wij zoveel mogelijk volgens het nieuwe regionale inburgeringsaanbod. Daarnaast blijven we de trajecten Meedoen en Werk aanbieden, zodat ook zij een volwaardige plaats in de Velsense maatschappij kunnen krijgen.

Pas halverwege 2022 kwam de instroom van statushouders die onder de Wet inburgering 2021 vallen op gang. Waardoor de instroom in de 3 leerroutes later startte dan verwacht. De kostenpost verschuift hiermee grotendeels naar 2023. Voor de Onderwijsroute in het inburgeringsaanbod lukte het nog niet om een aanbieder te vinden. Dit betrof een landelijk probleem: het geld dat het Rijk hiervoor beschikbaar stelde bleek onvoldoende. Vanuit het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is er voldoende geld toegezegd voor de komende jaren. In 2022 voerden we meerdere gesprekken met potentiële aanbieders voor de Onderwijsroute. Met 1 partij is een contract afgesloten.

Herijking jeugdhulp

De voorgestelde maatregelen vanuit het project herijking jeugdhulp zijn onderzocht, uitgewerkt en (grotendeels) geïmplementeerd. We werken nu structureel met onder andere budgetplafonds, een afwegingstafel voor complexe zaken die vastliepen en we voeren gesprekken met jeugdhulpaanbieders over de inzet van hulp en het maximaal toegewezen budget. Het project herijking jeugdhulp ronden we hierdoor in 2022 af. De maatregelen uit dit project zetten we voort binnen ons reguliere werk en de inkoop Jeugdhulp 2023.

Inkoop jeugdhulp 2023

In 2022 werkten we aan de aanbesteding van de Jeugdhulp in Zuid-Kennemerland en IJmond. Per 1 januari 2023 sluiten we contracten af met 4 samenwerkingsverbanden van jeugdhulpaanbieders (consortia) die gezamenlijk de meervoudige specialistische complexere jeugdhulp verzorgen. We gaan met deze consortia een contract aan voor 3 keer 3 jaar, met als doel samen de jeugdhulp verder te transformeren. De aanbesteding van de enkelvoudige jeugdhulp liep vertraging op. Totdat we hiervoor de contracten afsluiten, verlenen jeugdhulpaanbieders nu enkelvoudige hulp via tijdelijke contracten.

Verbetering jeugdbeschermingsketen

Jeugdbescherming kent landelijk problemen. Daarom wil het Rijk de samenwerking tussen Gecertificeerde instellingen, de Raad voor de Kinderbescherming en Veilig Thuis versnellen. De regio’s Midden- en Zuid Kennemerland kozen ervoor om te wachten tot er meer duidelijk is vanuit het Rijk over regels hiervoor. Eind 2022 stelde het Rijk de plannen vast. Naar aanleiding hiervan zetten de regio's de eerste stappen om te starten met een proef om deze samenwerking te versterken.

Kanteling dagbesteding

Op 1 juni 2022 startte gemeente Velsen een proeftuin kanteling dagbesteding voor inwoners met een beperking door het ouder worden. Dit doen we samen met de Zorgspecialist en Zorgbalans. Het idee van de kanteling is dat inwoners niet meer naar de gemeente hoeven voor een indicatie dagbesteding. Zij kunnen rechtstreeks naar de zorgaanbieder kunnen voor een indicatie.
Samen met de inwoner bekijkt de zorgaanbieder wat passend is voor de inwoner. De kanteling zorgt voor een besparing. Er zijn minder administratieve taken en personele kosten. En er is een duidelijk afwegingskader. Inwoners ervaren het als prettig dat zij nu niet eerst langs de gemeente hoeven. Dit verlaagt voor hen de drempel naar hulp.

Kortdurend verblijf

Halverwege 2022 startten we in Zuid-Kennemerland een pilot (acute) logeerzorg (kortdurend verblijf). Vanuit de Wmo zijn we naast planbare logeerzorg ook verantwoordelijk voor acute/spoed logeerzorg.  In deze pilot zijn hier afspraken over gemaakt.
De communicatie rondom het logeerhuis zorgt voor meer bekendheid. Daardoor stijgen de kosten voor kortdurend verblijf. Maar mantelzorg kunnen langer blijven ondersteunen als zij tijdelijk worden ontlast. Daarom verwachten we dat we op toekomstige kosten binnen de Wmo besparen.
De contracten voor kortdurend verblijf liepen eind 2022 af. De resultaten uit de pilot nemen we mee voor de nieuwe afspraken.

Transformatiefonds

Het transformatiefonds is in 2022 gebruikt voor de nieuwe vorm van inkoop, nieuwe initiatieven voor hulp bij scheidingen en een aantal andere nieuwe activiteiten.

Kleinschalige woonvoorzieningen

Deze nieuwe woonvorm en nieuwe werkwijze vraagt veel van de professionals. Ze ervaren een grotere werkdruk en werken intensief aan de relatie met de jongeren. Er zijn meerdere intervisiebijeenkomsten gehouden voor opvoeders en behandelcoördinatoren van Kleinschalige Woonvoorzieningen. Het is wenselijk om dit project in 2023 voort te zetten vanwege de zeer complexe problematiek van jongeren waar de professionals tegenaan lopen.

Regionale arbeidsmarkt

In de regionale aanpak arbeidsmarkt 2020-2022 legden de gemeenten in de arbeidsmarktregio Zuid-Kennemerland en IJmond vast hoe zij samenwerken. In de bijbehorende doe-agenda staan regionale en lokale acties om meer mensen aan werk te helpen. Het doel is meer banen te creëren. En bij te dragen aan een duurzame en inclusieve arbeidsmarkt. In 2022 onderzochten we hoe we meer mensen aan het werk kunnen helpen. Ook startten we met de uitvoering van de aanbevelingen. Het gaat hierbij om mensen met een arbeidsbeperking die vallen onder de indicatie banenafspraak. Ook werkten we verder aan het project Hoofdzaak Werk om meer mensen met een psychische aandoening aan het werk te helpen.

Re-integratie in Velsen

In 2022 ontvingen maandelijks gemiddeld 1.350 Velsenaren een bijstandsuitkering. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2021. Het begeleiden en laten re-integreren van mensen is in Velsen besteden we uit aan IJmond Werkt!. Voor de mensen voor wie dit nog niet haalbaar is, bijvoorbeeld door sociaal isolement of psychische problematiek, heeft gemeente Velsen zelf activeringstrajecten. Het doel van deze activeringstrajecten is mensen weer deel te laten nemen aan de maatschappij en, als haalbaar, de arbeidsmarkt. In 2022 voerden wij een aanbesteding uit waarbij we 3 partijen contracteerden om de komende jaren activeringstrajecten uit te voeren.  

Aanpak laaggeletterdheid

Via de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) ontvangt Velsen subsidie voor de aanpak van volwasseneneducatie en laaggeletterdheid. Centrumgemeente Haarlem beheert de WEB-gelden voor onze regio. Met deze subsidie bekostigden we activiteiten voor het Taalhuis IJmond. Zoals taallessen voor laaggeletterde inwoners, de inzet van taalexperts en de coördinatie van het Taalhuis. De gemeenten en diverse organisaties in IJmond en Zuid-Kennemerland ondertekenden het regionale Taalakkoord om laaggeletterdheid aan te pakken.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz)

De wet verplichte geestelijke gezondheidszorg regelt de voorwaarden voor zorg en eventuele opname bij psychische problemen. Onderdeel van deze wet is dat inwoners bij de gemeente een melding kunnen doen als zij denken dat de noodzaak van verplichte zorg voor een inwoner onderzocht moet worden. De GGD voert het meldpunt uit namens de gemeente. De burgemeester behoudt een belangrijke rol bij een crisis, waarin hij op advies van een psychiater een (crisis)maatregel kan opleggen. Ketenpartners die de Wvggz uitvoeren zijn tevreden over de samenwerking.

Goede ondersteuning door contracten Jeugdwet en Wmo-begeleiding

Binnen de jeugdhulp en Wmo-begeleiding hebben we gezamenlijke contracten. Hierdoor kunnen we integrale en kwalitatief goede ondersteuning bieden aan inwoners en gezinnen die dat nodig hebben. In de contracten zitten Wmo-producten die ervoor zorgen dat de zorg doorgaat als een jongere overgaat van Jeugdwet naar Wmo. Voor jongvolwassenen van 18 tot en met 23 jaar bieden jeugdhulpaanbieders ondersteuning vanuit de Wmo. Ook kochten we gezinsbegeleiding in. Dit zetten we in als kinderen én ouders een beperking hebben en/of problemen ervaren en daarbij ondersteuning willen hebben. Op deze manier kan er integrale zorg geboden worden aan een gezin.

JeugdzorgPlus

De afgelopen jaren is er sprake van een daling van de instroom bij JeugdzorgPlus. Dit was ook de wens. Landelijk werken we hard aan alternatieven voor de grootschalige gesloten jeugdhulp. De afname van instroom heeft nu al een groot financieel effect op aanbieders van (gesloten) jeugdhulp. De instellingen doen investeringen om kleinschalige woonvoorzieningen (KWV) en andere alternatieve vormen van zorg te realiseren voor jongeren die nu nog in de gesloten jeugdhulp zitten. Binnen de regio IJmond en Zuid-Kennemerland 3 kleinschalige woonvoorzieningen voor kinderen met een complexe zorgvraag. Het is van belang de financiële situatie van aanbieders in relatie tot de voortgang van zorg goed te monitoren. En oplossingsrichtingen voor te stellen wanneer de voortgang van zorg en onderwijs voor de meest kwetsbare jongeren in gevaar komt.

Veilig Thuis

De gemeente maakte afspraken met Veilig Thuis over de wijze en termijnen waarop zij meldingen oppakken en afhandelen. Het lukt Veilig Thuis niet altijd meer om aan deze afspraken te voldoen. Dat komt door personeelstekort, een steeds grotere complexiteit van vraagstukken die in gezinnen spelen en wachtlijsten bij jeugdhulporganisaties, Per casus keken we gezamenlijk wat noodzakelijk was, hoe zaken eventueel anders opgepakt konden worden en welke termijnen iets opgerekt kon worden. Met als doel om te zorgen dat onveiligheid in gezinnen zo snel mogelijk gestopt werd. Samenwerking met andere partijen in de Aanpak Huiselijk Geweld, Kindermishandeling en Ouderenmishandeling was hiervoor heel belangrijk.  

Wmo-maatwerkvoorzieningen

Ontwikkelingen zoals het abonnementstarief, de vergrijzing en het langer zelfstandig wonen beïnvloeden de vraag naar Wmo-ondersteuning. Door de grote vraag naar Wmo-ondersteuning en de personeelstekorten bij zorgaanbieders, merken we dat er steeds meer druk op de dienstverlening komt te staan. In samenwerking met de zorgaanbieders proberen we zoveel mogelijk de dienstverlening op peil te houden, zodat onze inwoners hier zo weinig mogelijk last van ervaren. Door het beroep dat op de Wmo gedaan wordt, zien we dat de hoeveelheid werk voor de Wmo-consulenten nog steeds hoog is.

Het aantal voorzieningen hulp bij het huishouden en woonvoorzieningen steeg verder. Er werd meer gebruik gemaakt van de dagbesteding nu er geen coronamaatregelen meer zijn. Door deze ontwikkelingen, in combinatie met indexaties, namen de kosten toe.

Sociaal medische advisering
Sinds 2022 werken de consulenten met een beslisboom. Aan de hand van deze beslisboom bepalen zij of advies van Argonaut nodig is. Argonaut benaderen we voor het vaststellen van de medische noodzaak voor individuele voorzieningen Wmo. Argonaut heeft door de krapte op de arbeidsmarkt moeite om altijd te kunnen voldoen aan de wettelijke termijnen. Hierover gingen we in gesprek in 2022. De regelmatige afstemming tussen contractmanagement en Argonaut zorgen ervoor dat de wachttijden tot een minimum beperkt worden.

Hulp bij het huishouden
Per januari 2021 werken we met een nieuw normenkader en een algemene voorziening voor hulp bij het huishouden. Op basis van het normenkader bepalen we het aantal minuten/uren voor de huishoudelijke hulp. In 2022 daalde het gemiddelde aantal uur per cliënt hierdoor. In totaal nam het aantal voorzieningen hulp bij het huishouden wel verder toe. Door deze toename, in combinatie met indexatie van de tarieven, stegen de kosten.

Doelgroepenvervoer

RegioRijder verzorgt het Wmo collectief vervoer, het leerlingenvervoer en jeugd GGZ-vervoer. Het Wmo collectief vervoer is bedoeld voor inwoners die door beperkingen niet of onvoldoende gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer. Samen met de inwoner kijken we naar zijn situatie en mogelijke oplossingen voor de vervoersbehoefte. Als een inwoner niet met het openbaar vervoer kan reizen, vrijwilligersvervoer geen oplossing biedt en er geen mogelijkheden zijn vanuit het netwerk, kan het Wmo-vervoer een oplossing bieden.

Ieder kind heeft recht op passend onderwijs. In sommige gevallen is de afstand naar school te groot. Of kan het kind wegens zijn structurele beperking niet zelfstandig naar school reizen. Ouders kunnen in dat geval een beroep doen op leerlingenvervoer. Als het noodzakelijk is regelt de gemeente het schoolvervoer van leerlingen naar het (speciaal) basisonderwijs. Dat is ook zo voor leerlingen met een beperking. De regels hiervoor zijn vastgelegd in de verordening. De gemeente levert binnen het leerlingenvervoer vervoer op maat. We kijken naar de mogelijkheden om het zelfstandig reizen te stimuleren. Dit vraagt eerst om een investering, zodat leerlingen zelfstandig leren reizen. Vervolgens kan dit kosten besparen, doordat leerlingen gaan fietsen of met het openbaar vervoer gaan reizen.

Het afgelopen jaar was er sprake van een personeelstekort in het doelgroepenvervoer. Dit had gevolgen voor zowel het Wmo-vervoer als het leerlingen vervoer. Met behulp van enkele maatregelen zorgden we ervoor dat het vervoerssysteem kon blijven functioneren. Voorbeelden hiervan zijn dat reizigers de ritten voor Wmo-vervoer eerder moeten reserveren, dat ritten langer dan 25 kilometer worden doorverwezen naar andere vervoerders en dat reizigers dringend wordt verzocht zoveel mogelijk buiten de spits te reizen. Bij het leerlingenvervoer zijn verschillende acties ingezet om het aantal routes zoveel mogelijk te beperken en de efficiëntie te verhogen.

Aanpak Huiselijk Geweld, Kindermishandeling en Ouderenmishandeling

Het afgelopen anderhalf jaar zetten we goede stappen om de basis van de aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling verder te versterken. Dit leidde tot een actieagenda 2022 met 5 speerpunten.
We maakten een start met het samenwerken voor veiligheid volgens 1 visie.
We voerden onder andere de zelfscan Werken aan veiligheid voor lokale teams en gemeenten uit. De uitkomst vertaalden we naar een versterkingsplan, in samenwerking met de betrokken partijen, met als doel: verder versterken van de lokale teams.

Samenwerking op jeugdoverlast tegen te gaan

Gemeente, politie, Stichting Welzijn Velsen (jongerenwerk) en Straathoekwerk werken samen om jeugdoverlast tegen te gaan. In 2022 zagen we dat overlast op straat in sommige delen van Velsen toenam. Hier zijn actief acties op ingezet, bijvoorbeeld een groepsaanpak. Onder regie van de netwerkcoördinator jeugd vindt regulier uitvoeringsoverleg plaats over de aanpak in de verschillende wijken. Daarnaast vindt af en toe overleg plaats over plekken waar plotseling overlast ontstaat.

Skaeve Huse: een passende woonvorm

Aan de Broekeroog in Velserbroek ligt sinds 2021 Skaeve Huse. Deze bijzondere woonvoorziening is voor mensen die structureel overlast veroorzaken in hun eigen woonomgeving. Er is een speciaal aanspreekpunt/meldpunt om snel te kunnen reageren op signalen van overlast en contact met omwonenden te onderhouden. Het afgelopen jaar vond er een aantal incidenten plaats op Skaeve Huse. Naar aanleiding van deze incidenten ondernamen we gelijk acties. We zetten bijvoorbeeld meer begeleiding in op de locatie. En de begeleiders stellen leefregels op met de bewoners. In 2023 onderzoeken we onder welke vorm van begeleiding deze ondersteuning het beste past.

Sluis 751

In Sluis 751 kunnen inwoners op een laagdrempelige manier terecht met vragen over zorg en welzijn, betaald werk en vrijwilligerswerk. Dagelijks zijn er inwoners die gebruik maken van de GGZ-inloop en/of -dagbesteding. Ook voor Velsenaren zonder directe hulpvragen is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten met een kopje koffie of een lunch in de horeca van Sluis 751. Re-integratiekandidaten hier ervaring opdoen met werkervaringsplekken. Sinds november 2022 werkt ook het Sociaal Wijkteam vanuit deze locatie. Zij organiseerden hier verschillende bijeenkomsten en activiteiten, een voorbeeld hiervan is de warme kleding actie waarbij inwoners met een klein budget gratis warme kleding konden ophalen.