Het (her)ontwikkelen en behouden van de ruimtelijke kwaliteit van de fysieke omgeving.

Het (her)ontwikkelen en behouden van de ruimtelijke kwaliteit van de fysieke omgeving.

Invoering Omgevingswet nabij

In onze voorbereiding op de Omgevingswet hebben we het afgelopen jaar grote stappen gezet. Het doel was om op 1 januari 2023 technisch klaar te zijn met de voorbereidingen en te kunnen werken met de Omgevingswet. We hebben die doelstelling nog niet helemaal gehaald. Dat heeft onder meer te maken met het achterblijven van de ontwikkeling van het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Op 14 oktober 2022 stelde de Minister om dezelfde reden de Omgevingswet opnieuw uit. Over zijn voorstel om de wet op 1 juli 2023 in te laten gaan, besluiten de Kamers begin 2023.

We treffen de Velsense voorbereiding langs een aantal sporen: verplichte besluiten, inhoud, werkprocessen, digitalisering en de Wet kwaliteitsborging.

Verplichte besluiten
We zijn klaar met de voorbereiding van de Verordening Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit en de Verordening voor Nadeelcompensatie. We hebben in 2022 ook een voorstel voor aanpassing van de legesverordening voorbereid. De verordeningen worden in 2023 aan de raad voorgelegd en gaan pas in als de Omgevingswet ingaat. Het advies over het Adviesrecht Omgevingswet dat het college al naar de raad had gezonden hebben we teruggehaald na het nieuwe uitstel van de Omgevingswet. Begin 2023 gaat de raad opnieuw in gesprek over aanpassing van de Verklaring van geen Bedenkingen, waarop het Adviesrecht wordt gebaseerd.

Inhoud (zie ook Omgevingsvisie en Omgevingsplan)
We hebben geoefend met het opstellen van toepasbare regels voor de meest voorkomende activiteiten en deze regels in het landelijke Omgevingsloket gezet. Het gaat bijvoorbeeld om regels voor het kappen van een boom, het aanleggen van een uitrit, slopen en het aanpassen van gemeentelijke Monumenten. Toepasbare regels maken het voor de initiatiefnemers en inwoners mogelijk om digitaal te checken of iets kan en mag op een plek en of daarvoor een vergunning- of meldingsplicht geldt. Door het opstellen van de toepasbare regels werken we aan een goede dienstverlening.

Werkprocessen
De gemeente moet een deel van haar werkprocessen aanpassen om straks op de juiste manier ruimtelijke projecten te begeleiden en snel vergunningen te kunnen verlenen. We hebben de nieuwe werkprocessen opgesteld en uitgeprobeerd. Sinds november 2022 werken we in het fysieke domein met een Intaketafel en de Omgevingstafel die voldoet aan de spelregels van de wet. Daardoor krijgen initiatiefnemers sneller antwoord op de vraag of de gemeente mee wil werken aan het initiatief.

Digitalisering
We hebben de verplichte technische aansluitingen op het digitaal stelsel Omgevingswet gerealiseerd en beschikken over alle software die het ons straks mogelijk maakt het vergunningverleningsproces digitaal te ondersteunen. Technisch voldoen we daarmee aan de eisen die de Omgevingswet stelt. Veel belangrijker is het er zeker van te zijn dat het complete digitale systeem werkt. Begin 2023 voeren we daarom nog een aantal ketentesten uit.
Een belangrijk onderdeel van het digitale systeem is het zaaksysteem dat we hebben aangekocht om het proces van vergunningverlening, toezicht & handhaving van begin tot eind goed digitaal te ondersteunen. Dat moet bijdragen aan de gewenste versnelling van de vergunningverlening. In 2022 hebben we gewerkt aan de inhoud van het zaaksysteem. Het is de bedoeling dat we het op 1 april 2023 gaan gebruiken.

Wet Kwaliteitsborging (Wkb)
Door de Wkb veranderen de taken van de gemeente bij de beoordeling van de bouwtechnische kwaliteit van ruimtelijke initiatieven. Voor eenvoudige bouwwerken wordt die beoordelingstaak neergelegd bij private kwaliteitsborgers. De gemeente toets bij eenvoudige bouwwerken alleen nog maar of de juiste toetsinstrumenten zijn gebruikt. De Omgevingswet maakt dit mogelijk omdat de wet de ruimtelijke toets en de bouwtechnische toets van elkaar loskoppelt. In 2022 hebben we de gevolgen van de Wkb voor onze werkprocessen uitgewerkt. Begin 2023 voeren we een aantal pilots uit om ons ook inhoudelijk goed op de Wkb voor te bereiden.

Omgevingsvisie: de koers is uitgezet
De Omgevingsvisie Velsen 2040 vervangt straks veel beleid op deelonderwerpen in de fysieke leefomgeving. In 2022 zijn de grootste opgaven in beeld gebracht met de Atlas van Velsen, de 3e en laatste grote bouwsteen voor de Omgevingsvisie Velsen 2040. We zijn gestart met de aanbesteding voor de laatste fase van de omgevingsvisie: het daadwerkelijk vastleggen van de keuzes voor de fysieke leefomgeving van 2040. Eind 2023 leggen we de 1e Omgevingsvisie Velsen ter besluitvorming voor aan de gemeenteraad.

Omgevingsplan
Alle lokale juridische regels over de fysieke leefomgeving staan als de Omgevingswet ingaat in 1 document: het Omgevingsplan. Het 1e Omgevingsplan krijgen we van rechtswege en bestaat dan uit alle lokale verordeningen over de fysieke leefomgeving, de gedecentraliseerde Rijksregels uit de bruidsschat en de bestemmingsplannen van de gemeente. Over een periode van meerdere jaren stellen we vervolgens een heel nieuw Omgevingsplan op. In 2022 startten we met de voorbereiding van een startnotitie voor het nieuw op te stellen plan. Een uitdagende opgave, omdat nog niemand in Nederland ervaring heeft met dit nieuwe instrument. De startnotitie wordt in het voorjaar van 2023 voorgelegd aan de raad.

Het bij elkaar brengen van alle regels over de fysieke leefomgeving heeft veel voordelen. Initiatiefnemers en inwoners kunnen straks alle regels op 1 plek vinden. Ook voor de vergunningverleners staan ze dan bij elkaar. Vooruitlopend op het opstellen van een nieuw Omgevingsplan, zijn we begonnen met het bij elkaar brengen van alle beleidsregels en juridische regels over de fysieke leefomgeving in 1 gemeentelijke verordening: de Verordening Fysieke Leefomgeving Velsen (VFL). Het is de bedoeling dat de raad deze verordening begin 2023 vaststelt. De VFL vervangt dan bestaande verordeningen zoals de Erfgoedverordening en het lokale bouwbesluit.

Versterking landschap en natuur

De Metropoolregio Amsterdam (MRA) ziet een grote economische groei en een toenemend inwoner- en bezoekersaantal. Dat biedt kansen, maar heeft ook gevolgen voor de drukte op de weg, de ruimte voor natuur en recreatie en andere opgaven in de regio. Het in 2021 vastgestelde Verstedelijkingsconcept van de MRA is input voor de 2 Nationale Omgevingsvisie Extra (NOVEX) gebiedsuitwerkingen Metropoolregio Amsterdam en Noordzeekanaalgebied. In de NOVEX Noordzeekanaalgebied kijken we vanuit 7 aandachtsgebieden, waaronder landschap & ecologie, bodem & water en gezonde leefomgeving, naar de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van dit gebied. Het gebied wil een vooraanstaande duurzame en aantrekkelijke woon-werkregio worden.

Als onderdeel van de MRA werkten we daarnaast aan een impactstudie en checklist voor de inpassing van de energietransitie in het landschap. Deze stelden de betrokken portefeuillehouders in het najaar van 2022 vast.

In 2022 werkten we daarnaast met het Nationaal Park Zuid-Kennemerland, het recreatieschap Spaarnwoude en de provincie aan de recreatieve en ecologische verbindingen tussen de beide groengebieden.

De provincie werkte in 2022 verder aan het maken van het Natuurnetwerk Nederland. Als gemeente zijn we hierbij betrokken om zowel natuur- en klimaatdoelen te bereiken. En ook om op te komen voor de belangen van grondeigenaren en ondernemers in het gebied.

We brengen in deze regionale projecten en processen de gemeentelijke wensen voor natuur en landschap in kaart. Ook werken op deze manier aan de uitvoering van het Groenstructuurplan en het Ontwikkelperspectief Binnenduinrand.

Versterking openbare ruimte

Zie hiervoor programmaonderdeel 3.1. Zorgen voor voldoende groen, optimale bereikbaarheid, een aanvaardbare parkeerdruk, schone openbare ruimte en kwalitatief technisch voldoende wegen.

Entreegebied IJmuiden/Pontplein

In 2022 werkten we verder aan de herinrichting van het Pontplein. De huidige voorkeursvariant gaat uit van het op 2 niveaus afhandelen van het verkeersaanbod: het voet/fietsverkeer op straatniveau en het gemotoriseerd verkeer op een hoger niveau. We betrekken de omgeving van het gehele entreegebied bij de planvorming van de verkeersvariant. Dit gebeurt in samenhang met de planontwikkeling van Pont tot Park en de uitgangspunten van De Rauwe Loper. In 2022 keken we onder andere naar de realiseerbaarheid van het project met het voorgenomen ambitieniveau. In 2023 werken we verder uit hoe de herinrichting van Pontplein vormgegeven gaat worden.

Pont tot Park

Op 1 april 2022 heeft de gemeente samen met Woningbedrijf Velsen marktpartij AM geselecteerd als samenwerkingspartner voor de ontwikkeling van Pont tot Park. De 3 partijen hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten en maken een ontwikkelstrategie. Dit is een uitwerking van de in 2021 vastgestelde gebiedsvisie, waarin ruimtelijke en programmatische keuzes inzichtelijk worden gemaakt. Hiervoor wordt onder andere een verkeersonderzoek uitgevoerd. Ook de financiële haalbaarheid wordt in beeld gebracht en er wordt een communicatie- en participatieplan opgesteld. Bij elkaar is dit het begin van de ontwikkeling van gebieden en locaties in Pont tot Park. De afstemming met verschillende partijen in het plangebied hebben we voortgezet.

De vernieuwing van de wooncomplexen van Woningbedrijf Velsen aan de Waal- en Dolfijnstraat is de eerste ontwikkeling van Pont tot Park. In maart 2022 heeft de gemeenteraad het Stedenbouwkundige Programma van Eisen (na een uitvoerig participatietraject) vastgesteld. In november 2022 stelde het college als uitwerking hiervan het Stedenbouwkundig Plan vast.

Kustplaats

Zie programmaonderdeel 1.1 Bevorderen toerisme en recreatie.

Bouw Hofgeest begonnen

In 2022 heeft de gemeente een omgevingsvergunning verleend voor de bouw van 242 woningen in Hofgeest-West. De bouw van deze woningen is inmiddels gestart.
De ontwikkeling van een nieuw sportpark en de overige 138 woningen in Hofgeest-Oost is weer een stap dichterbij gekomen. In de juridische procedure tussen ontwikkelaar BPD en VSV over hun koopovereenkomst is in 2022 ook in hoger beroep uitspraak gedaan. De rechters hebben de overeenkomst rechtsgeldig verklaard.

Sportpark Schoonenberg ziet het (LED)-licht

In 2019 stelde de raad geld beschikbaar voor de herinrichting van het sportpark Schoonenberg. Hiervan is in 2022 een nieuw kunstgrasveld aangelegd voor voetbalclub VV IJmuiden en is gestart met LED-verlichting om de velden van VV IJmuiden en Strawberries. Voor de locatie Telstarstadion en directe omgeving startten we het participatietraject. Hierbij voerden we intensieve gesprekken met omwonenden en belanghebbenden over de toekomst van dit gebied. Waterloo is door het college aangewezen als geschikte locatie voor flexwoningen.

Omgevingsvergunningen in Oud-IJmuiden

De gemeente heeft in 2022 een concept overeenkomst met Zeehaven opgesteld om de verkoop van de percelen grond aan de Ericssonstraat, Sluisplein en Kanaalstraat te regelen.
In december 2021 heeft BPD een omgevingsvergunning voor DOK 1 ingediend voor de realisatie van 93 appartementen, circa 400 m² commerciële ruimte en een parkeergarage. In november ging de raad akkoord met de afwijking van het bestemmingsplan. Ook voor de realisatie van DOK 11 heeft BPD een omgevingsvergunning ingediend. DOK 12 wordt bijna opgeleverd. Dit jaar zijn ook de omgevingsvergunningen ingediend voor het project de Kleine Visscherij, de Groote Visscherij en de omzetting van kantoor/bedrijfsruimte naar woningen gelegen aan de Breesaapstraat.

Huren in het Havenkwartier

We hebben met de (toenmalig) eigenaar van complex Les Halles onderzocht wat de mogelijkheden zijn om het verhuurbeleid toegankelijker te maken voor potentiële nieuwe huurders. Dit vanwege de te grote leegstand in het complex. Met het oog op de prioritering van projecten hebben we het uitschrijven van een aanbesteding voor de horecakavel aan de Halkade (FISH) uitgesteld tot in ieder geval het 1e kwartaal van 2023.  

Zelfbouwers kunnen aan de bak

Het project Pionieren in IJmuiden aan de Lagerstraat is goed op stoom. Voor de eerste bewoners zit het bouwproject van hun droomhuis erop. De laatste kavel aan de Lagersstraat dragen we in het 1e kwartaal van 2023 in eigendom over.
Alle kavels aan de Van Diepenstraat in Velsen-Noord zijn in 2022 in eigendom overgedragen aan de zelfbouwers. De eerste woningen binnen dit project worden daarmee in 2023 gerealiseerd.

Tijdige inzet op tijdelijke woningen

De gemeente maakt flexwoningen mogelijk om zo snel mogelijk doelgroepen als spoedzoekers, statushouders en jongeren te huisvesten. Het college besloot in oktober om de locaties Valckenhoeflaan (Santpoort-Noord), sportpark Waterloo (Driehuis) en Groot Helmduin (IJmuiden) in te zetten voor flexwoningen. We hebben bewonersavonden georganiseerd en gaan per locatie naar de invulling kijken. De opgehaalde input nemen we mee in een raadsvoorstel dat in het 1e kwartaal van 2023 aan de raad wordt voorgelegd.

Kansen voor jongeren met 1828

De gemeente heeft met Wibaut/1828groep een anterieure overeenkomst gesloten voor de ontwikkeling van 192 jongerenwoningen aan de Vlietweg 2 in Santpoort-Noord. De gemeenteraad stelde voor deze ontwikkeling in oktober het stedenbouwkundig plan vast. De ontwikkelaar werkt aan het bestemmingsplan en verwacht dat deze begin 2023 ter inzage kan liggen.

Betaalbaar wonen aan de Hofgeesterweg en Broeklanden

Op de locaties Hofgeesterweg 63 en Broeklanden werkt de gemeente aan het realiseren van betaalbare koop- en/of markthuurwoningen. Hiermee speelt de gemeente actief in op het tekort aan deze woningen op de huidige woningmarkt.
In 2022 werkten we op basis van het startdocument voor de locatie Hofgeesterweg 63 een ruimtelijk ontwerp uit. Dit gebeurde in goede samenspraak met omwonenden en de initiatiefnemer. Dit ontwerp vormt de basis voor een bestemmingsplan voor de locatie.
Voor de locatie Broeklanden stelde de gemeente een startdocument vast. In een startdocument staan de ruimtelijke kaders die gelden bij herontwikkeling van de locatie.

Voortgang overige projecten
In 2022 boekten we voortgang bij een groot aantal gebiedsontwikkelingen en ruimtelijke projecten van derden. Op de locaties Witte Kinderhuis in Driehuis (16 woningen) en Velserbroekse Dreef (72 woningen) werd het hoogste punt van de bouw bereikt. De bouw op de locatie De Schouw in Velsen-Noord (36 woningen) is gestart.

Aanpassen bestemmingsplannen voor ruimtelijke ontwikkeling

De gemeenteraad stelde in 2022 weer verschillende bestemmingsplannen vast om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken. Zo zijn de (woningbouw)plannen voor de Westlaan en Missiehuis Park vastgesteld. Inwoners, ondernemers en externe partijen werden op inspraak- en informatieavonden betrokken bij het opstellen van de plannen. Daarnaast zijn diverse bestemmingsplanprocedures gestart of verder uitgevoerd, zoals voor Primus Park (Zuiderkruisstraat) en hotel The Green.